Şubat 14, 2006

14 Şubat Sevgililer Günü ve St. Valentin


Bugün 14 şubat. Sevgililer günü. Bu insanların sevdiklerini sevgililerini sevindirmesi adına güzel bir gündür. Asıl itibariyle batı kökenli olan bu güne Amerika'da “the valentine’s day” derler. Tıpkı yılbaşı, Amerika’nın kuruluş yıldönümü gibi, müthiş bir sektör oluşmuştur bu günle ilgili. Satışlar özellikle böyle günlerde patlama yapar. Amerikan esnafı hep bu günlere özel pazarlamalar yapar. Peki nedir bu sevgililer günü ve nasıl ortaya çıkmıştır?

TheHistoryChannel.com sitesine göre, Valentine 3. yy da Romada hizmet etmiş olan bir rahipmiş. Imparator Iı. Claudius “bekar bir adamın evli bir adamdan daha iyi bir asker olduğuna" karar vermiş ve genç erkeklerin evlenmelerini ve evlendirilmelerini yasaklamış. Valentine ise bu kararı haksız bularak genç aşıkları gizlice evlendirmeye devam etmiş. Valentine’nin bu işi ortaya çıkınca imparator derhal idamı için emir vermiş.

Bir başka hikayeye göre Valentine, Roma hapishanelerinde kötü muamele gören mahkumların kaçmalarına yardım ettiği için öldürülmüştür. Bir efsaneye göre de Valentine hapiste yatarken kendisini ziyarete gelen gardiyanın kızına aşık olur. Son anlarında ona yazdığı mektubunu şu şekilde imzalar “From your Valentine” “Senin Valentininden”
Bazıları sevgililer gününün 14 şubatta kutlanmasının nedenini st. Valentine’nin MS 270 yıllarında Şubat ortasında öldürülmesine bağlarlar. Kimileri ise 'Antik Roma'da düzenlenen Lupercalia festivalini Hristiyanlaştırma gayretiyle bugün kutlanmıştır' demektedir. Antik Roma'da baharın başlangıcıydı Şubat. Yunma yıkanma arınma ayıydı. Bu ayda evler süpürülür temizlenirdi. 15 Şubat Lupercalia festivali ise bereket zenginlik doğurganlık günü olarak görülüyordu. Bu festival Roma imparatorluğu kurucuları Romulus ve Remus kadar tarım tanrısı Faunus’a ithaf edilirdi.
Festivalin başlatmak için Luperci üyeleri ve Roma papazları, Roma imparatorluğu’nun kurucuları Romulos ve Remus küçükken bir dişi kurt tarafından emzirildiğine inanılan kutsal bir mağarada toplanır bir keçi bir de köpek kurban ederlermiş. Keçi bereket için, köpekse arınmak içinmiş. Önce onların derilerini yüzerler, akan kanlara da postlarını batırarak kadınlara hafifçe vururlarmış. Kadınlar bundan gocunmazlarmış. Zira onlar bu geleneğin gelecek bir sene içeresinde daha bereketli geçeceğini sağladığını bilirlermiş.
Daha sonraki yıllar şehirdeki bütün genç kızlar isimlerini bir vazoya koymuşlar. O şehrin bekar erkekleri ise bu vazodan bir isim seçerek o yılı seçilmiş çift olarak birlikte geçirmişler. Bu eşleşmeler genellikle evlilikle sonuçlanmış. Papa Gelasius ise 14 Şubatı “Valentines Day” yani sevgililer günü olarak ilan etmiş MS 498 lerde. Bu ‘romantik’ eşleştirme o yıllarda kanunsuz bulunmuş ve yasaklanmış. Daha sonraki çağlarda Fransa ve İngiltere’de romantizm ayı olan Şubat ayının 14. günü seçilmiş.

17. yy sonu ve 18. başlarında romantik kart yazmalar meşhur olmuş. Ardından 1800'lü yıllarda artık matbaanın da faaliyete geçmesiyle hazır sözler yazılır olmuş. Tebrik Kartı Birliği’nin tahmini rakamlarına göre bir milyar sevgililer günü kartı gönderilmiş her yıl. Krismıs tan sonra Sevgililer günü en çok tebrik kartı gönderilen günlerden birisiydi. Kart gönderenlerin yaklaşık olarak %85'inin BAYAN olduğunu da hatırlatalım.
Valentine tebrik kartları Orta Çağa dayanmaktadır. En eski sevgililer günü kartı şuan British Museum’da sergilenmektedir. Amerika’da ise sevgililerin babası olarak anılan Esther A. Howland tarafından 1840'ta çıkarılmıştır.

Ne diyelim bütün sevgililerin ve sevmesini bilenlerin sevgililer günü kutlu olsun. Ama bunu sadece bugüne değil bütün bir yıla yaymak da dileğimiz olsun.

3 yorum:

Adsız dedi ki...

Merhaba,
Noel yerine krismis yazmissiniz. Bunun ozel bir sebebi var mi?

Can UGUR dedi ki...

hayır
özel bir nadeni yok. sadece aklıma o an "cristmas" kelimesine türkçe karşılık olarak kullanılan "krismis" geldi. hatalı olabilir. bir "spell check" yapmamda yarar var. belki kristmıs demeliydim yada dediğiniz gibi noel demem gerekirdi. teşekkür ederim ilgi
nize.
saygılar sunarım

Adsız dedi ki...

bu günü sizin gibi tarihcilerden okumak ayrı bir keyif.