Ilk ortaya çıkışı 8. yyla kadar dayanan batinilik mezhebi “nasların zâhiri manalarını kabul etmeyen , gerçek anlamları ancak tanrı ile ilişki kurabilen ‘mâsum imam’ın bilebileceği temel görüşünü savunan aşırı fırkaların adıdır” diye tarif edilmektedir.[1] Batiniler dünyanın "zulumle" ve "baskıyla" dolu olduğuna inanıyorlar ve kendilerini dünyayı "adalet ve hakkaniyetle doldurmak" için çabaladıklarını söylüyorlardı. Şehirdeki işi gücü olmayan toplumdan tecrid edilmiş halkı mevcut düzene dine ve sosyal hayata karşı bir başkaldırıya davet ediyorlardı.[2] Anlatılanlara göre Hasan Sabbah Alamut Kalesini zaptederek oarada ihtilalci bir propaganda yürütmüştür. Batinilik aslında Hasan Sabbah ile ayrı bir boyut kazanmıştır. Kendisi parlak bir zeka teşkilatçılık cebir geometri astronomi sihir ve dini ilimlere hakim birisi olmasına karşın Müridlerine eğitim ve öğretimi yasaklamış “Allah akıl ve düşünceyle değil imamın rehberliğiyle tanınabilir” diyerek müridlerini ilimden bilimden ve araştırmadan uzak tutmuş, peşinden sürüklemiştir.
Haşşâşîn (assassin)
Artık “masum imam adına davet eden dâiler” yerini esrarkeşlere bırakmıştır. Haşiş içtikleri için “haşîşî” olarak da anlandırılan müridlerine hasan sabbah cennet vaad etmiş ve onları bekleyen mutluluğu önceden tatmaları için esrar içirmiştir. Bu şekilde onlara her türlü emiri vermiş bir insanın yapmaya cesaret edemeyeceği şeyleri onların beyinlerini uyuşturarak yaptırmıştır.[3] Buna müridlerin aşırı bağlılığı itikadı da denebilir. Bir düşünür bu konuda şöyle demektedir. “bu çok sağlam bir itikatla beraber korkunç bir inhiraf müthiş bir sapıklığın ifadesidr. O bakımdan evvela itikadın çok sağlam ilahi esas ve prensiplere bağlanması gerekmektedir.”
Haşşaşin kelimesi bugün ingilizcede kullanılan “Assassin” kelimesinin kökenini oluşturmaktadır. Assassin kelimesi suikastçi adam öldüren anlamına gelip etimolojisi şu şekilde açıklanmıştır. “Medieval Latin assassinus, from Arabic hashshAshIn, plural of hashshAsh one who smokes or chews hashish, from hashIsh hashish”[4]
Haşşâşîn (assassin)
Artık “masum imam adına davet eden dâiler” yerini esrarkeşlere bırakmıştır. Haşiş içtikleri için “haşîşî” olarak da anlandırılan müridlerine hasan sabbah cennet vaad etmiş ve onları bekleyen mutluluğu önceden tatmaları için esrar içirmiştir. Bu şekilde onlara her türlü emiri vermiş bir insanın yapmaya cesaret edemeyeceği şeyleri onların beyinlerini uyuşturarak yaptırmıştır.[3] Buna müridlerin aşırı bağlılığı itikadı da denebilir. Bir düşünür bu konuda şöyle demektedir. “bu çok sağlam bir itikatla beraber korkunç bir inhiraf müthiş bir sapıklığın ifadesidr. O bakımdan evvela itikadın çok sağlam ilahi esas ve prensiplere bağlanması gerekmektedir.”
Haşşaşin kelimesi bugün ingilizcede kullanılan “Assassin” kelimesinin kökenini oluşturmaktadır. Assassin kelimesi suikastçi adam öldüren anlamına gelip etimolojisi şu şekilde açıklanmıştır. “Medieval Latin assassinus, from Arabic hashshAshIn, plural of hashshAsh one who smokes or chews hashish, from hashIsh hashish”[4]
Suikastler..cinayetler..
Batıl bir mezhep olan batiniyye[5] Hasan Sabbah’ın liderliğinde çok zararlı faaliyetlerde bulunmuş, uyuşturucu ile kandırdığı fidâileri suikaslar yaptırmıştır. Ünlü Selçuklu verizi Nizamülmülk bu suikasta kurban gidenlerden birisidir. Kendisine bir arzuhal vereceğini söyleyerek huzuruna çıkan bir batınî fedaisi tarafından hançerlenerek öldürülmüştü.[6]Ardından Melikşah’ın, bir söylentiye göre av etinden zehrilenip hummadan diğer bir söylentiye göre ise zehir içirilerek öldürülmesi akıllara suikast sorusunu getirdi. Suikasa kurban gittiği açıktı.. Bu hazin ölümünün ardında Hasan Sabbah ve adamlarının olduğu sanılıyordu. [7] Devletin zirvesini devirerek ülkeyi bir kaosa sürüklemişlerdir. Taht kavgalarını, ve haçlı seferlerini fırsat bilen Hasan Sabbah, nüfuzunu artırarak cinayet faaliyetlerine hız vermiştir. Yeni yeni yerler alırken diğer taraftan propaganda faaliyetleriyle Selçuklu Devletini baskı altında tutmustur.Hemen hergün 5-10 insan fidâiler tarafından öldürülüyordu. Sultan Berkyaruk dahi suikastlerden nasibini almışt1r. Neyseki canlı kurtulabilmişti. Hasan Sabbah’ın öldürttüğü şahsiyetler genelde siyasi dini ve askeri kesimden insanlardı. Bu nedenle ülkede adeta terör havası esiyordu.
13.Yy. Ben Bu Filmi Bir Yerden Hat1rl1yorum Ama...
Dehşet ve korku salma anlamına gelen terör aslında tam anlamını bulmuştur. Yollarda emniyet diye bişey kalmamıştı. Fidailer hiç çekinmeden cinayet işleyebiliyorlardı. Halk sürekli korku içindeydi. Kanun venizam tanımayan söz konusu Batinilerin kökünü kazımaya karar veren Berkyaruk girisimlere baslam1st1. İşi hiç de kolay değildir. Büyük bir kararlılıkla hareket eden Berkyaruk batını olduğu bilinen kişilerin tutuklanmaısnı istedi. Bu beraberinde 1950 lerde Amerikada McCarthy’nin kominist avının benzeri bir ifşaat tablusunu da beraberinde getirdi. Insanlar sevmedikleri kişilere adeta batini diye iftira atarak fişlenmelerine onların ölmelerine sebeb olmuştur.[8] Yani halk terörize olmuştur. 35 Yıl faaliyetlerini sürdürdüğü Alamut kalesinde 1124 de ölmüştür.
[1] Batinilik mezhebi hakkında geniş bilgi için bkz. Avni İlhan; “Bâtıniyye”, TDVİA, C. 5, İst. 1992, s. 190, Abdülkerim Özaydın;agm, s.348
[2] Coşkun alptekin; age, s. 143
[3] Abdülkerim Özaydın “ Hasan Sabbah”, TDVIA, cilt 16 ist. 1997 s. 348
[4] http://www.seslisozluk.com/?word=assassin aynı zamanda bkz, Abdülkerim Özaydın; agm, s. 348
[5] “Ayetlerin dış manalarından ziyade bâtın yani iç manalarına ehemmiyet verdikleri için tanrı sıfatlarının bazılarını şüpheli gösterirler.” Ferit Devllioğlu; “Batiniyye” Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yayınları, Ank. 1993, s. 73
[6] Coşkun Alptekin; “Büyük Selçuklular” Doğuştan Günümüze Büyük Islam Tarihi, c. 7, s. 143
[7] Coşkun Alptekin; age, s. 143
[8] Hasan Sabbah 1124 yılında otuz beş yıl aralıksız faaliyet gösterdiği Alamut Kalesinde öldü Abdülkerim Özaydın; “Hasan Sabbah” TDVİA, C. 16, İst. 1997, s. 348
22 yorum:
Sevgili Can,
Hasan Sabbah ve onun fedaileri hakkında Alamut kalesi adlı bir roman okumuştum. Okuduğum kitaplar içerisinde konusu itibariyle ilgimi çeken kitaplardan birisi idi. Hasan sabbahın cephesini olduğu gibi anlatan bir romandı. Bir arkadaşın tavsiyesi üzerine ewlime alıp 50. sayfasında geri iade ettiğim ve tekrar alıp okuduğum bir kitaptı. Sonradan romanın yasaklanıp toplatıldığını duydum. İlk terörist diye zihnime kazıdığım bir isim. Yazınızı okudum ve ilgimi çekti. Çok isabetli tesbitlerde bulunmuşsunuz. Yazılarınızı ilgi ile takip ediyorum.
Hürmetle..
Koridor Dergisi editörü
Sebahattin Yenilmez
bende bi tarihçiyim ve alamutu okudum.yorumlarınızda gayet haklısınız kitabın özellikle nizamülmülk ve cennetle ilgili kısımlarını araştırdım ve doğru olduğunu gördüm.saygılar
sizin hasan sabbah canla başla savunmanız n nekadar alıngan ve taraftar oldugunuzun bir göstergesi,nye bukadar alıngan oluyrsnuz anlamıyrm.hepimizde biliyrzki bu adam zekiymiş zmz önemli olan allahın vermiş oldugu bu mükafatı nerede hangi işti kullandıgın,herne sebepten ve inançtan olursa olsun hiç kimse kendi istekleri kendi saçma sapan davası için insanları kullanmamalı diyrm
Değerli yorumcular
Hasan Sabbahla ilgili yazıma göstermiş olduğunuz ilgi beni bir hayli memnun etti. Eleştirilmek güzel bir şey. Eğer dozajını iyi ayarlarsanız. Gelen yorumların bir kısmında, dili dini ırkı ne olursa olsun "teröre hayır" diyebilme kararlılığını göremedim maalesef. Birde lütfen isim ve size mail yoluyla ulaşabileceğim bir email adresinizi yazmayı ihmal etmeyin. en nihayetinde kiminle muhatap olduğunu bilememek hoş bir duygu değil. Yazmış olduğunuz makaleye bir kısım yorumlar geliyor ama kimden olduğu belli değil. Bu nedenle hem birbirimizi daha iyi anlamak hemde kiminle muhatap olduğumuzu daha iyi kavramak için isim ve email adresiniz lütfen bildiriniz. Aksi halde üzülerek ifade ediyorum ki isimsiz emailleri yayınlayamayacağım.
Saygılar Sunarım
Editör
Can UĞUR
Sevgili yurdum insanları,bu kadar mı kör oldu sırf size uslup ters geldi diye mi böyle ates yagmuruna tuttunuz Can beyi ya da inançlarınıza körü körüne baglı oldugunuz için mi? yazık ,nasıl olursa olsun ya da ne sebeple olursa olsun terör terördür . hasan sabbahın katillerden farklı tek yanı var o da seytani zekası ama bu zeka onun cinayetlerini haklı göstermez.sbep isterse ulvi olsun Allahın yarattıgı canı Allah alır....SAYGILARIMLA
hasn sabbah hakkında düşündüklerinizin hepsi yanlıştır.bilgiye ve öğrenmeye kapalı bir millet olarak bu durumlara geldik.sevgili hasan sabbah yaklaşık 900 sene önce bile anladığı insan psikolojisini siz bu kadar teknoloji içinde anlayamıyorsunuz.ben kitabı tarafsız okudum ve artık bir taraf sahibiyim siz başkalarının sentez düşüncelerine aldanan zvallılarsınız bence.kendiniz olun ve başka dünyalardan bakın ülkeye belki biraz gözünüz açılır.yakında ülkenin satılması ve dış güçler tarafından ele geçirilmesi işten bile değil.neden?sizin bu kapalı kafalarınız yüzünden.merak ediyorum atalarımız ne kadarda dürüstlerdi değil mi.*hiç mi yamuk yapmadılar demekki biz en kötü dönemlerde yaşıyoruz bu kadar aşlağılık adamlar varolduğuna göre.mesela şimdiki düzenin kurucuları 4 nesil sonra herhalde ereceklerdir.biraz da dış düntadan bakın ve türk tarihini almanya fransa ingiltere ermenistan ve yunanistan da okuyun.eminim ki masum olmadığımızı anlayacaksınız.ayrıca bilmeden yargılamak gafletine de düşmeyin.peygamber efendimize ilk inen emir oku oldu ama bakıyorumda oruç yada namaz kadar buna ehemmiyet vermiyorsunuz.yazıklar olsun aynı toprakları paylaştığım siz insancıklara...
aynı eleştiriyi yere göğe sığdıramadığınız yavuz içinde yapabilirmisiniz.iran seferinde sırf alevi oldukları için öldürülen alevi içinde yavuzu eleştirebilirmisiniz.ER HAK dediği için zamanın yobazları tarafından derisi yüzülen nesiminin asılan HALLACI MANSURUN hakkınıda savunma cesaretinide gösterebilirmisiniz...
BENDE BİR TARİHÇİYİM VE YORUMLARINIZA KATILIYORUM AMA BÖYLE BİR SİTEDE BU ŞEKİLDE SALDIRGAN BİR YORUM YAPILMASINI KINIYORUM ÇALIŞMALARINIZDA BAŞARILAR
hasan sabbah bir deney yaptı belki isimsiz birkaç insan öldü ama mutlu öldüler.bize yani ondan sonraki nesillere insanların cennet aşkı için neler yapabileceğini gösterdi allah rızası için kimse kılını bile kıpırdatmıyor çünkü.eğer bunu yapabilseydik gerçek mümin olabilirdik.ha unutmadan devleti kuran her hükümette bir deney yapıyor ya tutarsa misali maşallah 900 senede kimse değişmemiş ve tutuyor yine cennet aşkı refah yaşam ya da itibar için ülkeler satılıyor ama hasan sabbah en azından kanıt için bunu yaptı ün için değil ...yoksa birkaç metre karelik bir odada ölümü bekleyeceğine kendine bir cennet yaratıp şevk-i aşk yapardı...neyse ince konular bunlar.klavye eskir vallahi yazarken bende de parmak kalmaz.siz yinede anlamazsınız.sözüm sadece sabit
fikirlilere herkese değil
mutlu olmak istiyorsanız cahil kalın..tek yol bu çünkü...
saygılar sevgiler
bilmiyorum ama bir insan bu kadar sorumsuzca düşündüğüne göre bi sorunu vardır.
Hasan İbn-i Sabbah ı anlatmak için türk tarih kitaplaarına değil,dünya tarihi kitaplarını ve kendisinin yazdığı,kendi felsefesini anlaıığı kitaplara bakmak lazım.
aksi taktirde cok atıp tutan olur...
ben de alamut kalesini okuyanlardanım..ve hasan sabbah ın yaptıklarını şuan günümüzde olan canlı bombalara benzetiyorum..onlara da ne vaatler veriliyordur belki..ve hiç bir insanın kendi amaçları uğruna insanları gözünü kırpmadan ölüme göndermesi kabul edilemez bir davranıştır..son olarak da Nizamül-mülk hakkında kitaptai şeylerin çoğunu doğru bulmuyorum
Sevgili Gönül Yazıcı,
Öncelikle tarafsız nasıl olunur onu konuşmak lazım. Şimdi, herhangi bir konuyu ya kendi bakış açınla okuyup yorumlarsın ya da bütün inandığın değerleri bir kenara bırakarak yorumlarsın değil mi? Sana göre 2. seçenek tarafsızlık oluyor galiba, ama bir düşün bütün inandığın değerleri bir kenara koyarak olaylara, olgulara baktığın zaman aslında inancını yok sayarak, yani karşı tarafın gözüyle bakmış olursun ki bu da aslında taraf olmaktır. Sonra sırf insanlar senin düşündüğünü dillendirmiyor diye nasıl 'insancıklar' diye hitap edip tüm müslümanları da 'okumayanlar' sınıfına koyabiliyorsun. Hasan Sabbahın yaptıklarını onaylıyorsun üstelik. Dikkat et seni Günümüz H. Sabbah'ları duymasın...
mrb ben şunu merak ediyorum neden sadece birkaç kaynağa bakarak yorum yapıyoruz bu yazılanlardan başka yorumlarda var yoksa sadece inanmak istediklerimizimi alıyoruz.bende yeni okuyorum fedailerin kalesi alamutu ve gercekten kim hasan sabbah merak ediyorum.
benim tek bildiğim,bu memlekettekilerin cahil,yobaz,saplantılı olduğudur.boşuna uğraşmayın zaten bir sabbahı,bir şeyh bedrettini,hayyamı,mansuru hiçbir zaman anlayamayacaksınız.hoş,öyle bir zahmetiniz de yok zaten..işinize gelmez.denizleri asanlar da siz değil misiniz...yazık.
aslında herşey insanın beyninde biter. ilk olarak bunu bilmeliyiz. Yani insan için olan herşey ancak insanın anlayacağı şekildedir. yani İnsanın anlaması gereken şeylerin insanın anlayacağı kapasitede olması gerekmektedir. Bu da görüş açılarını meydana getirir. Yani Mesela türk halkının Cahilliğini ele alırsak kimine göre cahil görmemiştir.Kimine göre ise cahil eğitim almamış kişidir farklı Yorumlarda ortaya çıkabilir.bunu hasan sabbah üzerinde ele alırsak bunu ilim üzerinden değerlendirmek birde zeka üzerinden değerlendirmek vardır. Belki kendi kişiselliğini kendi düşünceleri üzerinden değerlendirebiliriz.Bu duygusallık bölümüne girer.Ancak sağlıklı düşünmek için bazı duygusal davranışlarımızdan mahrum kalmalıyız. Bunun olabileceği zamanlar ise zihnimizin açık olduğu zamanlardır.bu zordur ama başarılabilir.
Saygılarımla
Muhlis Sarıyer
Öğrenci
Hard253@hotmail.com
sevgili arkadaslar,
Neden hep baskalarinin yaptilari veya soyledikleri dogru olurda bizim kendi insanimizin yaptiklari,
yanlis olur,bizim bu yabanci hayranligini birakmamiz lazim.Bu kadar insanin olmesine neden olan bir insanin savunulmasini yanlis buluyorum,bugun ladini hangi musluman savunabilir,oda zamanin ladinidir
ben sunu anlamıyorum toplumda konusamayan ınsanlar neden hep klevye arkasına saklanıp ahkap keserler hasan sabbah'ı savunan ve begenen arkadaslar siz veya ailenizden kımse uyusturucu kullanıyormu veya bu vatan toprakları ıcın sehıt veya gazı olan varmı saygılar
Hasan Sabbah, tarihte ve günümüzde eşi benzeri olmayan bir Alevi önderidir. Hasan Sabbah, kurduğu örgüt ile yıllarca zalimlerin, saltanat sahiplerinin korkulu rüyası olmuşturHasan Sabbah’a olmadık iftiralar, hakaretler ve yakıştırmalar yapıldı. Öyle ki, Hasan Sabbah taraftarlarına afyon içenler anlamında haşhaşiler denildi. Oysaki onlara “Assasin” deniliyordu. Assasin kavramının türkçe karşılığı “bekçiler, sır bekçileri”dir. Hasan Sabbah’ı izleyen öğrencileri, yer yer fedai eylemler geliştirip, haksızlıkların üzerine gitmişlerdir. Doğal olarak haksız olanlar bunun karşıt propagandasını yapmışlardır. Ama bilinmelidir ki, bir kişiye ne kadarda uyuşturucu verilirse verilsin, o kişi asla böyle eylemler yapamaz. Aksine uyuşturucu alan kişi hantallaşır.
anlamdığım neden insanlar gerçeklere karşı bu kadar kör olurlar yavuzselim+ebussuudun yaptıkları iftira ve katliyamlara karşıda bu kadar delikanlıca eleştiri getirselerya
ben tahir.
Hasan Sabbah şimdilik net bir bilgiye ya da belgeye ulaşamadım. Bu yüzden yorum yapmam biraz zor.. elinizde benim işime yarayacak belgeler varsa,onları okumak isterim.
molfeus_tahir@hotmail.com
hasan sabbah hakkında dern şüphelerim var cıdden yaptıgı seye ınanıyor muydu kendine gore o bır kurtarıcımıydı yoksa bı terorıst mı
alevi arkadaşların hasan sabbahı sevmelerini ve onu destekleyici yorumlarını anlayıp, anlamlandırabiliyorum.hatta alevi sitelerinde yayınlanan bazı yazıları yorumları gibi koyabiliyorlar.hasan sabbahın üstün zekasının yansımlarını hala tartışabiliyoruz.alamutla ilgili olan kaynaklar harici başka kaynalar varsa buraya isimlerini koyarsanız sevinirim...
sevgili can,
makalenizi büyük bir ilgiyle okudum çünkü ben bu güne kadar hasan sabbah diye birinin adını duymamıştım bile(evet bunu utanarak söylüyorum)bir sitede seyduna türkülerini araştırırken gördüm hasan sabbah ın ismini ve araştırmaya karar verdim.sizin makaleniz de beni bir nebze olsun aydınlattı.teşekkür ederim.bu konuda beni bilgilendirmeye devam ederseniz sevinirim
sevgiler...
Yorum Gönder